Chiếc xe tăng tốt nhất thế giới sang tuổi 70

Hoa được đặt bên cạnh một mẫu xe tăng T-34. Ảnh: Ria Novosti.

Nga vừa tổ chức kỷ niệm 70 năm ngày ra đời T-34, loại xe tăng có lịch sử oai hùng và được công nhận là chiếc xe tăng tốt nhất trong lịch sử thế giới. 70 năm trước, vào ngày 19/12/1939, Ủy ban phòng thủ của Liên Xô đã công bố một nghị quyết phê chuẩn việc cung cấp một số loại phương tiện và xe bọc thép mới cho quân đội. Một trong số này là xe tăng T-32 động cơ diesel B2.
Nghị quyết cũng yêu cầu lớp vỏ thép của xe tăng mới phải được gia cố, tầm nhìn và vũ khí phải được cải thiện. Chiếc xe tăng sau khi được tân trang mang tên T-34. Khi nó được chuyển giao cho quân đội, rất ít người nghĩ T-34 sẽ trở thành loại xe tăng bền bỉ đến vậy.
Xe tăng T-34 đánh những trận đầu tiên trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha (1936-1939). Những trận đánh này đã cho thấy lớp vỏ thép dày 15-20 mm giúp nó chống lại được những súng chống tăng 25-47 mm. Người ta thấy rằng nếu tăng thêm lớp vỏ chỉ làm xe tăng nặng hơn và việc vận hành giữa xích và bánh xe sẽ không như dự kiến.
Tuy nhiên, khi Nga có thể chế tạo những chuỗi xích có thể đi được vài ngàn kilomét thì điều này cho phép những nhà thiết kế thay các bánh xe bằng xích mà không ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của xe. Xe tăng T-34 được thiết kế để tác chiến và hành quân quãng đường dài với tốc độ cao.
Thêm vào đó, các nhà thiết kế quyết định trang bị thêm cho xe tăng này một khẩu súng 76 mm mạnh mẽ hơn vì súng 45 mm tỏ ra không đủ để đối phó lại bộ binh và các loại súng chống tăng.
Ngày 17/3/1940, hai chiếc xe tăng T-34 chạy từ Kharkov, Ukraina đến Matxcơva trình diện với các lãnh đạo Liên Xô ở quảng trường Ivanovskaya tại điện Kremli.
Mẫu xe tăng mắc phải một số lỗi kỹ thuật, tiến độ sản xuất chậm chạp và bị quân đội chỉ trích mạnh mẽ, tuy nhiên chính phủ vẫn không cho dừng việc sản xuất.
Cho đến 22/6/1941, khi Đức tấn công Liên Xô, Hồng quân đã có trong tay hơn 1.000 xe tăng T-34. Nhưng những xe tăng này đã không chứng tỏ được khả năng trong những trận va chạm ở biên giới. Quân đội Đức áp đảo Hồng quân về mọi mặt, bao gồm cả quân số, chất lượng chỉ huy và kiểm soát, kinh nghiệm trận mạc và hậu cần, do đó dễ dàng vô hiệu hóa ưu thế vượt trội của Liên Xô về xe tăng.
Người Đức chỉ chú ý đến T-34 vào mùa thu năm 1941, khi lữ đoàn xe tăng Liên Xô bắt đầu thực hiện những cú phản công mạnh mẽ lại những đơn vị quân Đức rệu rã sau nhiều tháng chiến đấu. Với tài năng của những chiến sĩ lái xe và chỉ huy, T-34 nhanh chóng chứng minh một cách thuyết phục khả năng vượt trội về pháo và lớp vỏ thép, như người Đức phải miễn cưỡng thừa nhận.
Việc sản xuất T-34 được tăng cường mặc cho các ngành công nghiệp của Nga vẫn đang bị sơ tán về miền đông. T-34 tiếp tục được đơn giản hóa về thiết kế, giúp cho sản xuất được nhiều xe hơn và thành lập nhiều đơn vị tăng hơn. T-34 mau chóng trở thành mối lo ngại lớn nhất của người Đức, những người trước đó vô cùng hãnh diện với những chiếc xe tăng của mình.
Đức không thể tăng việc sản xuất xe nhanh như Liên Xô đã làm, do đó họ quyết định cải tiến xe tăng cỡ trung bình và cho ra đời thế hệ xe tăng mới mang tên Hổ và Báo. Vào thời điểm đó, vai trò của xe tăng thay đổi, những màn tranh chấp tay đôi giữa các xe tăng ngày càng trở nên thường xuyên vào giai đoạn giữa cuộc chiến.
Người Đức cũng đã tạo ra được những chiếc xe tăng vô địch trong các màn so tài đó, nhưng không bù đắp được những thiếu hụt về mặt chiến thuật so với Liên Xô. Khi số lượng Hồng quân và quân Đồng minh tăng lên, nước Đức bắt đầu cảm thấy ngày càng bị dồn ép.
Những nhà thiết kế của Liên Xô tiếp tục hoàn thiện T-34 để có thể chống những chiếc xe tăng mới của Đức. Cuối năm 1943, T-34 được trang bị pháo 85 mm có thể cắt gọn lớp vỏ thép của xe tăng Hổ và Báo của Đức. Chiếc xe tăng T-34-85 trở thành một thương hiệu của Hồng quân, một biểu tượng của chiến thắng, được giữ lại tưởng niệm ở nhiều thành phố châu Âu sau khi được giải phóng.
Chiếc xe tăng T-34 còn lại vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ chiến đấu ở Liên Xô 20 năm sau khi chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc năm 1945. Nó cũng được xuất khẩu sang những quốc gia khác và chiến đấu xông xáo trong các cuộc chiến tranh ở Hàn Quốc, Việt Nam, Trung Đông và châu Phi.
Tuy nhiên, những trang chói lọi nhất trong lịch sử của chiếc xe tăng là trong cuộc Chiến tranh vệ quốc vĩ đại chống lại quân Đức (1941-1945). Đây là sự thật không chỉ được công nhận ở Nga mà còn ở nhiều quốc gia khác. Kể cả những kẻ thù của Liên Xô lại chính là những người đầu tiên thừa nhận T-34 là chiếc xe tăng tốt nhất chiến tranh thế giới thứ hai. Những nước đồng minh với Liên Xô cũng cho rằng đây là chiếc xe tăng tốt nhất thế giới mọi thời đại.
Một chiếc xe tăng T-34 cỡ trung bình nặng 26 tấn, 4 chỗ ngồi, tốc độ 55 km/h.



theo VNExpress.Net