Lưới ba lớp khiến Cù Lao Chàm vắng bóng rùa Ngoài việc mất môi trường sinh sản do du lịch, lưới ba lớp của ngư dân đã giết chết những con rùa về Cù Lao Chàm (Quảng Nam) đẻ trứng. Ban quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm (TP Hội An, Quảng Nam) ba năm qua nỗ lực đưa trứng rùa từ Côn Đảo về Cù Lao Chàm ấp nở, với hy vọng rùa quay về đảo đẻ trứng. Tuy nhiên, những hoạt động đánh bắt thủy sản, với các loại ngư cụ tận diệt, lại đang cướp đi cơ hội sống của nhiều rùa trưởng thành. 30 năm gắn bó với nghề thả lưới, ngư dân Phạm Lụa (52 tuổi, ở Cù Lao Chàm) kể đã hai lần gặp rùa mắc trong lưới, một con chết, một con sống được ông gỡ ra thả về đại dương. "Đây là việc chúng tôi không mong muốn, nhưng chẳng thể bỏ nghề đánh bắt thủy sản, vì nó đem lại nguồn thu, cung cấp thức ăn cho gia đình", ông Lụa phân trần. Theo ngư dân này, rùa vẫn về biển Cù Lao Chàm kiếm ăn nên khi thấy cá mắc lưới, chúng liền bơi đến ăn, vô tình dính lưới ba lớp - loại lưới có một lớp mắt dày ở phía trong, hai lớp mắt thưa phía ngoài. Khi mắc lưới, rùa càng vùng vẫy càng bị lưới đùm chặt ở dưới nước, không ngoi lên thở được nên chết ngạt. Cũng thường thả lưới quanh đảo Cù Lao Chàm, tháng 6/2018 ông Bùi Dũng từng bắt gặp con rùa biển dính lưới. Tấm lưới thả xuyên đêm, sáng ra ông thu lưới thấy phao bị nhấn chìm, kéo lên thì nặng trĩu nên nghĩ gặp cá lớn. Sợ cá chạy thoát, ông lặn xuống kiểm tra thấy một con rùa nặng 80 kg đã chết. Ông Dũng đưa xác rùa về bàn giao cho cơ quan chức năng, sau đó được trưng bày ở Bảo tàng biển Cù Lao Chàm. "Đây là cá thể rùa trưởng thành đang tìm về biển Cù Lao Chàm tìm chỗ đẻ trứng, ai ngờ nó chưa kịp lên bờ sinh sản thì dính lưới", ông Lê Xuân Ái, chuyên gia rùa biển chứng kiến sự việc, nói. Theo thống kê của Ban quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, xã đảo Tân Hiệp có 345 hộ đang khai thác xung quanh các đảo với nhiều nghề. Trong đó, nghề lưới ba lớp được xác định "đã giết chết nhiều con rùa biển". "Từ năm 2016 đến 2018, 11 con rùa biển bị mắc lưới của ngư dân Cù Lao Chàm. Một con được giải cứu, còn 10 con chết trước khi được phát hiện", ông Nguyễn Văn Vũ, Phó giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, nói. Một con rùa mắc lưới ngư dân được đưa về trưng bày tại Bảo tàng biển Cù Lao Chàm. Ảnh: Đắc Thành. Ngoài cư dân trên đảo, vùng biển Cù Lao Chàm còn có ngư dân trong tỉnh Quảng Nam và các địa phương lân cận như Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định đến khai thác nghề giã cào, lưới mành, lưới ba lớp. Ông Vũ khẳng định, việc này đã tạo thêm áp lực cho công tác bảo vệ nguồn lợi hải sản vì cách thức đánh bắt tận diệt khiến nguồn hải sản cạn kiệt, triệt hạ đường sinh sống của rùa. "Phần lớn thời gian sinh sống của rùa biển là ở dưới nước nên rất dễ sa vào các lưới khai thác hải sản trong vùng", ông Vũ nói lý do rùa gặp nạn và cho biết hầu hết ngư cụ khai thác hiện nay không có thiết bị cho rùa biển thoát ra. Điều này làm tăng số lượng rùa biển bị đánh bắt một cách không chủ ý. Giải pháp cứu rùa biển ở Cù Lao Chàm hiện mới dừng ở việc vận động người dân bỏ lưới ba lớp, chuyển qua khai thác bằng loại lưới khác và cắt cử lực lượng bảo vệ tuần tra kiểm soát ngày đêm để bảo vệ vùng biển, tránh gây hại cho rùa. Rùa biển thuộc nhóm bò sát, giống như các loài rùa nước ngọt, ba ba, cá sấu, rắn... Ở Việt Nam có năm loài rùa biển phân bố, gồm vích, quản đồng, đồi mồi dứa, đồi mồi và rùa da. Chúng thuộc nhóm nguy cấp trong danh sách loài bị đe dọa tuyệt chủng, nghiêm cấm mọi hành vi mua bán, vận chuyển. Trước kia vào tháng 4-7 âm lịch hàng năm, rùa biển thường tìm đến bãi Bấc, bãi Bìm... trên đảo Cù Lao Chàm làm tổ đẻ trứng. Nhưng kể từ những năm 2000, rùa đã không còn về đẻ trứng bởi du lịch phát triển, môi trường sống và sinh sản của chúng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, cùng với đó là những loại lưới thế hệ mới khiến rùa bị mắc kẹt và chết trên đường về đảo. Đắc Thành
Ngày xưa, biển không... đầy rác như bây giờ! . Hàng loạt bãi biển đẹp, nguyên sơ tại BR-VT đang bị tấn công bởi rác, đặc biệt là các loại rác khó phân hủy như túi ni-lông, rác thải nhựa. Đây là thời điểm tỉnh BR-VT sẽ phải quyết liệt triển khai đồng bộ các giải pháp để hưởng ứng lời kêu gọi “Hành động để giảm thiểu ô nhiễm nhựa và ni-lông” của Bộ TN-MT. Chỉ có hành động với những việc làm cụ thể mới mong ngăn chặn được “ô nhiễm trắng” đang đe dọa biển. Bãi biển khu phố Hải Hà, thị trấn Long Hải (huyện Long Điền) ngập rác thải, trong đó phần nhiều là túi ni-lông, rác thải nhựa. BỜ BIỂN NGẬP RÁC Hơn 20 năm qua, kênh Bến Đình (TP.Vũng Tàu) luôn nằm trong danh sách “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường do rác thải. Rác trôi bồng bềnh trên kênh, rác dạt vào những góc kẹt của kênh Bến Đình với đủ thứ. Nhưng nhiều nhất vẫn là túi ni-lông, rác thải nhựa. Anh Vũ Hồng Bằng, tổ trưởng tổ vớt rác kênh Bến Đình, công nhân Công ty CP Dịch vụ môi trường và Công trình đô thị TP.Vũng Tàu (VESCO) cho biết, trung bình mỗi ngày tổ vớt rác thu gom được khoảng 5-6 tấn rác thải trên kênh chủ yếu là rác thải nhựa. Để khắc phục một phần ô nhiễm trên kênh Bến Đình, từ năm 2012 đến nay, UBND TP.Vũng Tàu đã giao cho công ty thực hiện việc thu gom rác trên kênh, nhưng lượng rác ni-lông và nhựa vẫn không thuyên giảm. Ngoài kênh Bến Đình, tại TP.Vũng Tàu, vào khoảng tháng 6 đến tháng 10 hàng năm, từ bãi tắm Long Cung (khu vực Chí Linh) đến mũi Nghinh Phong, Bãi Dứa và Bãi Trước thường phải hứng chịu khoảng 300-400 tấn rác dạt vào, trong đó nhiều nhất là rác trôi dạt về từ khu vực biển Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh). Ông Nguyễn Trung Trực, Phó Tổng Giám đốc Công ty VESCO cho biết, vào lúc cao điểm, mỗi ngày, công nhân phải thu dọn khoảng 50-60 tấn rác. TP. Vũng Tàu tổ chức thu gom rác từ nơi khác trôi dạt vào bờ, làm sạch bãi biển. Còn tại các bãi biển Hồ Tràm (huyện Xuyên Mộc), Phước Hải (huyện Đất Đỏ), Long Hải (huyện Long Điền)… rác thải nhựa cũng tràn lan khắp nơi. Chỉ cần đi khoảng 100m trên bãi biển Lộc An (khu phố Lộc An, thị trấn Phước Hải, huyện Đất Đỏ), thay vì lớp cát dưới chân là một lớp dày túi ni-lông, chai nhựa lổm nhổm. Khi những cơn gió thổi mạnh, túi ni-lông bay tung tóe, một số theo dòng chảy của biển ra đại dương. Theo lãnh đạo UBND thị trấn Phước Hải (huyện Đất Đỏ) mặc dù địa phương bên cạnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức người dân không vứt rác bừa bãi, đặc biệt là rác thải nhựa, túi ni-lông ra biển để bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phát triển du lịch nhưng nhiều người vẫn chưa có ý thức bảo vệ môi trường (BVMT) từ chính nơi mình sinh sống và làm ăn. Trong khi đó, tại huyện Côn Đảo, vào mùa gió chướng (từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau), nhiều bãi biển trở thành bãi rác với hàng tấn rác thải từ đại dương dạt về. Khối lượng khoảng 900m3/năm. Theo Phòng TN-MT huyện Côn Đảo, rác thải ở đây chủ yếu là rác khó phân hủy như can nhựa, ly nhựa, túi ni-lông... NÓI KHÔNG VỚI ĐỒ NHỰA DÙNG MỘT LẦN Ông Lê Ngọc Linh, Giám đốc Sở TN-MT cho biết, không riêng Việt Nam mà nhiều nước châu Á cũng đang tìm mọi cách để giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã có những hành động quyết liệt, thậm chí tuyên chiến với rác thải nhựa và túi ni-lông. Với BR-VT, xác định kinh tế biển là mũi nhọn, những năm qua các cấp, các ngành đã thực hiện nhiều giải pháp để BVMT biển như: Điều tra hiện trạng sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường biển và hải đảo; tổ chức các hoạt động “Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam”; chiến dịch làm sạch biển; nâng cao kỹ năng ứng phó với thiên tai; triển khai các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu, BVMT… “Tuy nhiên, để cứu biển BR-VT trước mối nguy rác thải nhựa, việc phải làm lúc này là tổ chức thu gom rác thải nhựa, chấm dứt ngay tình trạng xem biển là bãi rác, tăng cường truyền thông để người tiêu dùng hạn chế sử dụng túi ni-lông”, ông Linh nói. Hiện nay, các địa phương cũng bắt đầu vào cuộc với chiến dịch “Nói không với túi ni-lông và nhựa dùng một lần” để bảo vệ đại dương, BVMT. Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch UBND phường Thắng Nhì, TP.Vũng Tàu cho biết, nhiều năm qua, ngư dân hoặc các hộ dân sinh sống gần các cửa sông, ven biển thường có thói quen xả rác xuống biển, đặc biệt là rác thải nhựa. Từ năm 2018 đến nay, phường Thắng Nhì đã thực hiện nhiều đợt tuyên truyền, vận động ngư dân cùng nhau giữ vệ sinh, BVMT biển như thực hiện cam kết bỏ rác đúng nơi quy định, tổ chức thu gom rác; cắm biển cấm đổ rác ở các cảng… Báo cáo của Liên Hợp quốc cho thấy, mỗi năm con người thải ra một khối lượng nhựa đủ để trải quanh trái đất 4 lần. Với nhịp độ sử dụng nhựa như hiện nay, sẽ có thêm 33 tỷ tấn nhựa được sản xuất vào năm 2050 và một phần lớn trong số đó sẽ nằm trong các đại dương và tồn tại trong nhiều thế kỷ. Với đặc tính khó phân hủy, rác thải nhựa (chai nhựa, túi ni-lông, hộp đựng đồ ăn) đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường, kinh tế, xã hội và sức khỏe con người. Các huyện Côn Đảo, Đất Đỏ, Long Điền… cũng đang xây dựng các chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức BVMT cho người dân địa phương, khách du lịch trong đó các giải pháp tập trung đến việc hạn chế sử dụng túi ni-lông; sử dụng các sản phẩm thay thế nhựa dùng một lần; kêu gọi ngư dân không xả rác ra biển; kêu gọi khách du lịch khi đi không để lại rác… Bên cạnh đó, các địa phương cũng tăng cường công tác kiểm tra, xử lý hành vi vứt rác bừa bãi nơi công cộng, đặc biệt là các bãi biển. Bài, ảnh: QUANG VŨ
Mới đi VT về . Biển đầy rác ( Bao ni lon , bao mì , tuýt kem , cành cây ,... ) Không người nước ngoài nào xuống tắm..
Không biết đóng phí bảo vệ môi trường để làm gì khi mà không khí thì ô nhiểm , biển sông ngòi và mọi nơi thì đầy rác ...
