Chuyển đổi số là "cải cách thứ 2" sau đổi mới

AZ MEDIA ĐÀ NẴNG
Chuyển đổi kỹ thuật số bắt đầu bằng sự thay đổi tư duy.
Tại lễ phát động “Giải thưởng Kỹ thuật số Việt Nam 2021” được tổ chức vào ngày 1 tháng 4 năm 2021, tôi đã nói rằng chuyển đổi số này phải là “đổi mới tư duy” và là “cải cách thứ 2”, sau “Đổi mới” (cải cách) đầu tiên trong cuối những năm 80 của thế kỷ 20.


Vấn đề rất quan trọng và sống còn đối với nhiều tổ chức, doanh nghiệp trong chuyển đổi số là phải bắt đầu từ tư duy đổi mới.

Xem thêm: Digital Marketing

Trong cuốn sách nổi tiếng của mình có tựa đề "Cấu trúc của các cuộc cách mạng khoa học", Thomas Kuhn nói rằng khoa học hoặc những tiến bộ mang tính bước ngoặt không phát triển theo đường thẳng, không phát triển tuyến tính, bằng cách tích lũy kiến thức mới một cách đều đặn, mà là trải qua các cuộc cách mạng thông qua "sự thay đổi mô hình", kể cả những thay đổi đột ngột của bản chất tìm tòi và phát triển khoa học và xã hội.

Chừng nào chúng ta vẫn giữ nguyên những khuôn mẫu cũ thì khó có thể tạo ra đột biến hay thay đổi triệt để vấn đề. Các giải pháp cuối cùng chỉ là hình thức chắp vá, hoặc tối ưu hóa những thứ hiện có. Nhân vật cách mạng gắn liền với việc chuyển sang một mô hình mới.


Cuốn sách "Futureproof, How to Get Your Business Ready For The Next Disrupt" của Caleb Storkey và Minter Dial nói về 15 yếu tố quyết định tương lai của doanh nghiệp và sự nghiệp cá nhân. Các tác giả đề cập đến sự chuyển dịch của các hình thức tư duy cũ và mới trong tình hình hiện nay.

Chuyển đổi số là một từ thông dụng như Cách mạng Công nghiệp 4.0 (IR 4.0), Dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), Điện toán đám mây hay Internet of Things.

Giáo sư Dan Ariel, tác giả cuốn sách “Phi lý trí có thể đoán trước được” cho biết: "Chuyển đổi kỹ thuật số rất giống với tình dục. Mọi người đều nói về nó. Chỉ một số ít thực sự biết cách. Mọi người đều nghĩ rằng người khác đang làm điều đó. Vì vậy, mọi người đều khẳng định rằng họ đang làm việc đó".

Tôi đồng tình với phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại hội nghị về chuyển đổi số tổ chức tại Bà Rịa-Vũng Tàu gần đây: "Làm nhanh thì làm được, làm nhanh thì mới tập trung được sức lực. có như vậy mới có thể vượt qua khó khăn. Muốn chuyển đổi số thì chúng ta nên làm nhiều hơn và nói ít hơn, vì chuyển đổi số là điều mới mẻ đối với cả thế giới, chỉ có làm được thì chúng ta mới hiểu và vượt qua được. Không nên nói quá nhiều về cái mới".

Tuy nhiên, chuyển đổi số là việc cần làm, nhưng thực hiện như thế nào thì không hề đơn giản. Mức độ hoặc mức độ chuyển đổi kỹ thuật số của các doanh nghiệp Việt Nam còn rất thấp. Nếu chúng ta sử dụng mô hình năm giai đoạn đánh giá mức độ chuyển đổi kỹ thuật số của các công ty mà tác giả Tony Saldanha đã viết trong cuốn sách “Tại sao chuyển đổi kỹ thuật số thất bại: Những kỷ luật đáng ngạc nhiên về cách cất cánh và đi trước”, thì hầu hết các công ty ở Việt Nam chỉ trong giai đoạn một và hai. Một số công ty công nghệ Việt Nam như FPT, Viettel đang ở giai đoạn ba, phấn đấu lên giai đoạn bốn. Và giai đoạn thứ 5 bao gồm các công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Facebook, Amazon và Google.

Giai đoạn đầu tiên là nền tảng, tức là chuyển đổi tài liệu, quy trình sang nền tảng kỹ thuật số. Đây là điều cần thiết cho quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và việc đầu tiên chúng ta cần làm là số hóa quy trình và tài liệu.

Giai đoạn thứ hai, còn được gọi là im lặng, là khi một số nhà lãnh đạo doanh nghiệp bắt đầu nhận ra tiềm năng đột phá của chuyển đổi kỹ thuật số, vì vậy họ tài trợ cho những nỗ lực này. Ví dụ, một giám đốc tiếp thị nhìn thấy tiềm năng của việc sử dụng các kênh trực tuyến để bán hàng chẳng hạn.

Giai đoạn thứ ba, được đồng bộ một phần, là giai đoạn mà ban lãnh đạo doanh nghiệp nhận thấy sự cần thiết của một chiến lược tổng thể, duy nhất để chuyển đổi kỹ thuật số.

Giai đoạn thứ tư, hoàn toàn đồng bộ, là khi doanh nghiệp đã chuyển đổi hoàn toàn sang một mô hình kinh doanh kỹ thuật số mới.

Giai đoạn thứ năm, được gọi là “DNA sống”, là lúc công ty không chỉ chuyển đổi mô hình kinh doanh mà còn thay đổi văn hóa doanh nghiệp. Khi đó, chuyển đổi số trở thành động lực chuyển đổi liên tục, đổi mới liên tục các hoạt động kinh doanh.

Theo quan sát của tôi, cách tiếp cận hiện tại là chuyển đổi kỹ thuật số được thúc đẩy bởi công nghệ. Các hãng công nghệ trình bày giải pháp của mình và mời các doanh nghiệp sử dụng. Nó giống như “Tôi có công nghệ tiên tiến này! Các bạn cứ sử dụng đi, dù sao nó cũng sẽ mang lại lợi ích ”.

Điều đó đúng, bởi vì sự chuyển đổi kỹ thuật số của chúng ta còn thấp. Ứng dụng công nghệ thông tin và thực hiện số hóa sẽ mang lại một số lợi ích ngắn hạn. Nhưng về lâu dài, nó sẽ khó phát triển ở giai đoạn ba, giai đoạn bốn và sau đó là giai đoạn năm. Doanh nghiệp có một “di sản” nặng nề, bị chia cắt bởi nhiều công nghệ không thể tích hợp thành một tổng thể.

Trên cơ sở những rủi ro tiềm ẩn nêu trên, cách tôi đề xuất là đi theo những nguyên tắc cơ bản. "Điều quan trọng là chiến lược chứ không phải công nghệ thúc đẩy chuyển đổi số. Điều này có nghĩa là phải có chiến lược, kế hoạch hoàn chỉnh và sau đó chúng ta mới lựa chọn công nghệ".

Vấn đề rất quan trọng và sống còn đối với nhiều tổ chức và doanh nghiệp. Chuyển đổi số, xét cho cùng, phải bắt đầu từ tư duy đổi mới.

Tags: Chuyển đổi số, tối ưu công cụ tìm kiếm

Nguồn: vnexpress.net (Tư vấn về Chuyển đổi số, Chiến lược Viễn thông - CNTT)